2021 kunnen we starten met goed nieuws! Groen010 is formeel partner in het Europese project ‘Edicitnet’! Wat houdt dat in? Hoe is dat zo gelopen? En wat staat er te gebeuren?

Edicitnet en Groen010

Edicitnet staat voor Edible Cities Networks. Het is een samenwerking tussen een dertigtal organisaties verspreid over verschillende steden in Europa en daarbuiten. Dit zijn met name gemeentes van verschillende steden, universiteiten en andere organisaties zoals NGO’s en bedrijven. Het doel van dit ‘consortium’ of netwerk van steden is om Europees en wereldwijd een netwerk op te bouwen om ‘eetbare stadsoplossingen’ (Edible City Solutions) te stimuleren. Steden die meedoen zijn bijvoorbeeld Oslo (Noorwegen), Andernach en Berlijn (Duitsland), Cartaghe (Tunesië), Lomé (Togo), Montevido (Uruguay), Šempeter-Vrtojba (Slovenië), Havana (Cuba), Sant Feliu de Llobregat (Spanje), Letchworth (UK) en dus ook Rotterdam. In elke stad vindt een ‘Living Lab’ plaats, een experiment met eetbare stadsoplossingen die uitgevoerd wordt en tegelijk wetenschappelijk gemonitord en onderzocht wordt. Vereniging Groen010 is vanaf januari 2021 de formele partner in het wereldwijde consortium om het Living Lab in Rotterdam te coördineren. (Zie hier de officiele website van Edicitnet)

Hoe is het zo gekomen?

Er is een lange geschiedenis voorafgegaan aan dit moment. In de zomer van 2017 werd door de gemeente aan de Groene Groeiplekken (een samenwerkingsverband van verschillende groene initiatieven in Rotterdam) gevraagd of ze een casus konden ontwerpen voor een Living Lab in Rotterdam. De gemeente zou als formele partner deze casus inbrengen in het consortium en meedoen met de aanvraag voor een Horizon 2020-subsidie van de EU. De Groene Groeiplekken hebben een plan aangedragen voor ‘het ontwikkelen van een Rotterdam-breed netwerk van groene voedselinitiatieven’ als Living Lab. De aanvraag van het consortium en dus ook voor het opzetten van dit Living Lab werd goedgekeurd door de Europese Commissie. En de Gemeente Rotterdam werd formeel partner in het consortium. De Groene Groeiplekken gingen vervolgens aan de slag (als onderaannemer van de gemeente) om dit Living Lab verder uit te werken en uit te voeren.

Het Rotterdamse Living Lab heeft tijdelijk stil gelegen om het formeel te laten landen bij een cluster binnen de gemeente. Maar in 2019 was het zover en werd een breder ‘City Team’ samengesteld van vertegenwoordigers van verschillende groene initiatieven, ambtenaren en onderzoekers van Wageningen Universiteit om het Living Lab in Rotterdam verder vorm te geven.

ZelfOnderzoek over Samenwerking tussen Rotterdamse Groene Voedselinitiatieven

Er zijn eerste stappen gezet, door een vooronderzoek op te starten vanuit groene voedselinitiatieven naar de bestendigheid van groene voedselinitiatieven en wensen en behoeftes om onderling samen te werken om die bestendigheid te versterken. In dit ‘zelfonderzoek’ (van groene initiatieven naar groene initiatieven) werden de groene initiatieven uit het Cityteam bijgestaan door onderzoekers van Wageningen Universiteit, die ook partner is in het consortium. Wageningen Universiteit doet haar eigen parallelle onderzoek dat met name gericht is op het voortbestaan en businessmodellen van eetbare stadsoplossingen in Rotterdam.

Het zelfonderzoek van groene voedselinitiatieven heeft het doel een aantal handelingsperspectieven te formuleren voor de verdere ontwikkeling van het netwerk van groene voedselinitiateven in Rotterdam, die ook kunnen rekenen op draagvlak binnen het netwerk. Wanneer deze handelingsperspectieven op een rij staan en er duidelijkheid is over het draagvlak van de verschillende handelinsperspectieven, kan de volgende stap gezet worden in het Rotterdamse Living Lab. Groene initiatieven selecteren dan verschillende experimenten met samenwerking en gaan die uitvoeren. Het einddoel is dat er een soort handboek ontstaat van hoe je een netwerk van groene voedselinitiatieven opbouwt. Rotterdam is een Front Runner City in het consortium. Het doel is dat andere steden (Follower Cities) kunnen leren van de ervaringen van het netwerk in Rotterdam.

Gemeente Rotterdam trekt zich terug

In de zomer van 2020 stapt de Gemeente Rotterdam uit het consortium. De formele verantwoordelijke voor het Living Lab in Rotterdam trekt zich terug. De gesprekken tussen de Gemeente en betrokken groene voedselinitiatieven zijn opbouwend en gaan met name over het vinden van een manier om de plannen voort te zetten. Het zelfonderzoek kan worden voortgezet. En de betrokken ambtenaren gaan aan de slag om te zorgen dat de stappen daarna (het werkelijk tot handelen overgaan) ook geborgd kunnen worden binnen de gemeente. De groenmakelaar zal een verbindende rol gaan spelen om het partnerschap tussen de gemeente en de beweging van groen voedselinitiatieven voort te zetten.

Groen010 neemt het Living Lab over

Kort daarop worden de initiatiefnemers van de betrokken groene voedselinitiatieven door het Edicitnet consortium benaderd om zelf de coördinatie van het Living Lab in Rotterdam van de gemeente over te nemen. Daar is meer dan genoeg enthousiasme en expertise voor aanwezig, dus er wordt met een hartgrondig ‘ja’ op die vraag gereageerd. Bovendien bestaat er een formele organisatie van groene initiatieven in Rotterdam die ook democratisch is georganiseerd: Vereniging Groen010.

Vereniging Groen010 is opgericht om de belangen te behartigen van groene initiatieven in Rotterdam. We hebben veel van ons laten horen toen we aan het lobbyen waren voor een groenloket in 2018 en toen we het Groot Groendebat organiseerden in aanloop van de vorige gemeenteraadsverkiezingen. Na de succesvolle lobby die eindigde in het aannemen van de motie Groenloket, zijn we actief gebleven om ervoor te zorgen dat het groenloket ook daadwerkelijk van de grond kwam. Het Edicitnet project en het Rotterdamse Living Lab om een netwerk van groene voedselinitiatieven verder te ontwikkelen, sluit naadloos aan bij ons doel om de belangen van groene initiatieven te behartigen. De focus op voedsel initiatieven van het Living Lab is niet uitsluitend geformuleerd en voldoende ruim. Het edicitnet-project biedt alle mogelijkheden voor het netwerk van groene initiatieven om zichzelf open en ‘bottom-up’ verder te ontwikkelen.

Groen010 heeft dus hartgrondig ‘Ja!’ gezegd op de uitnodiging om als formele partner toe te treden tot het wereldwijde Edcicitnet consortium en om het Rotterdamse Living Lab te coördineren. Inmiddels is Groen010 ook gevalideerd, heeft het consortium ‘voor’ gestemd voor toetreding van Groen010 tot het consortium, en heeft Vereniging Groen010 de overeenkomst (Grant Agreement) ondertekend.

Uitbreiding Bestuur

Het Edicitnet-project geeft Groen010 belangrijke middelen om verder te werken aan het behartigen van de de belangen van groene initiatieven in Rotterdam. Om de volgende stappen goed uit te kunnen voeren is het verenigingsbestuur versterkt. Het bestuur van Vereniging Groen010 bestaat nu uit:

• Nienke Bouwhuis (Voorzitter)
• Mireille van den Berg (Secretaris)
• Rutger Henneman (Penningmeester)
• Caroline Zeevat (Algemeen Bestuurslid)
• Paul de Graaf (Algemeen Bestuurslid)
• Max de Corte (Algemeen Bestuurslid)

Volgende Stappen

De volgende stappen zijn als volgt.

1. Het zelfonderzoek wordt afgerond. Hieruit volgen een aantal handelingsperspectieven voor de verdere ontwikkeling van het netwerk van groene voedselinitiatieven in Rotterdam. We verwachten dat er een eerste rapport klaar is in februari 2021.
2. Van onderop, in samenspraak met de groene voedselinitiatieven worden enkele handelingsperspectieven geselecteerd om uit te voeren.
3. Deze handelingsperspectieven worden door groene voedselinitiatieven uitgevoerd als Living Lab binnen het Edicitnet project.

Doe mee!

Het hele proces is zo ontworpen dat wij allemaal, als groene voedselinitiatieven samen, het heft in handen hebben. Een netwerk van groene voedselinitiatieven, dat bouwen we met elkaar! 2021 wordt het jaar dat de we meters (hectaren) gaan maken. En jij kan op allerlei manieren daar je draai aan geven. Houd de website in de gaten voor nieuws. Het belooft een bewogen jaar te worden!